Boesman buddhisme

Die wysheid van die Buddha sê: Alles is illusie. Ons lewe - of dit wat ons dink dit is - is maar 'n flietende gedagte in die gang van die ewigheid. Selfs die idee van Tyd is, wel, net 'n idee. Permanensie is 'n illusie. Besittingsreg is 'n illusie.

Sit net so 'n bietjie met hierdie gedagte: Besittingsreg is 'n illusie. Die idee dat iemand eiendomsreg op 'n stukkie planeet kan hê, is 'n illusie. Die idee dat iemand eiendomsreg op 'n stukkie planeet, 'n kontinent byvoorbeeld, kan hê, is 'n illusie ? Die antropoloë vertel ons dat die Boesmans dieselfde geglo het. (Terloops: Die nuutste uitspraak is dat die Boesmans self verkies om "Boesmans" genoem te word - ingeval iemand luskry om my hier van 'n ding te beskuldig...)

Dis 'n enorme gedagte - geen mens het kaart-en-transport nie. Probeer jou indink in 'n kosmologie wat so onbegrensd is. Ek wil dadelik sê - dit bestaan net nie meer nie. Daardie woestynswerwers het met hulle grootse geloof en al uitgesterf.

Maar hier is nou 'n ding om jou kop in 'n filosofiese knoop te draai: Ry daai sleg grondpad op pad Kalahari toe (wel, hy was sleg toe ons laas daarlangs is), en let op die klein riet-afdakkies langs die pad - stowwerige & jammerlike teaterverhogies waar tingerige klein boesmankinders met hulle stukkies bokvel & stringetjies volstruiseierdop-krale vir die toeriste dans. 'n Evokasie van iemand se idee van wat dit is of was om 'n Boesman te wees. 'n Illusie.

My eerste reaksie is een van onsteltenis oor die eksploitasie en vernedering. En dan begin ek wonder oor hoe diep & hoe ver die illusie strek. Gegewe die Boesman se smartlike noodlot, wie is ek om fout te vind met dié saketransaksie: soveel dollar vir my saamspeel met jou idee van my identiteit & kultuur; soveel dollar vir die illusie...

Wat my laat wonder oor Afrika, en oor die illusies van eienaarskap, en oor alles wat gedoen & betaal word om aan sulke illusies permanensie te verleen. En as dit vir Afrika geld, geld dit vir die hele wêreld.